-
- 21-11-2023, 22:00
- 329
Yer kürəsində bir gün nə qədərdir? - Dəqiq vaxt açıqlandı
Yer kürəsində bir sutka 24 saat və ya 86.400 saniyədir, günün dəqiq uzunluğu isə kiçik, lakin dəyişkən dalğalanmalara məruz qalır. Bu incə fərqləri anlamaq gündəlik həyata birbaşa təsir göstərməyə bilər. Lakin bu, yüksək dəqiqliyə malik iqlim modelləri quran alimlər üçün vacibdir.
News24.az Lent.az-a istinadla xəbər verir ki, Yer kürəsində bir günün uzunluğu planetin bir inqilabını tamamlaması üçün sərf etdiyi vaxtdan asılıdır. Zəlzələlər, vulkan püskürmələri və hətta yerin nüvəsində maye metalın hərəkəti nəticəsində yaranan incə yerdəyişmələr kimi hadisələrin təsiri bu dövrdə kiçik dəyişikliklərə səbəb olur.
Millisaniyələrlə ölçülən bu kiçik dalğalanmalar gözlənilməz olsa da, elm adamları üçün vacib məlumatlar verir. Almaniyanın Münhen Texniki Universitetinin (TUM) professoru Ulrich Schreiber kimi elm adamları Yerin fırlanmasındakı dalğalanmaların təkcə astronomiya üçün deyil, həm də dəqiq iqlim modelləri və El-Nino kimi hadisələrin daha yaxşı başa düşülməsi üçün vacib olduğunu vurğulayırlar. Dəqiq məlumatlar daha dəqiq proqnozlara gətirib çıxarır.
Yeni araşdırmada Skhreiber və onun həmkarları Vettzell Geodeziya Rəsədxanasında (Almaniya) quraşdırılmış lazer halqalı giroskopdan istifadə ediblər. Bu cihaz təxminən 6 metr dərinlikdə basdırılmış möhürlənmiş kameraya yerləşdirilib və bu, yalnız Yerin fırlanmasında dəyişikliklərin təsirini təmin edərək, xarici amillərin təsirini aradan qaldırıb.
Giroskop müxtəlif istiqamətlərdə hərəkət edən iki lazer şüası ilə təchiz edilib. Planet yırğalandıqda lazer şüalarından biri bir qədər qısa məsafə qət edir. Komanda hesablamalar aparıb və müəyyən edib ki, Yerin fırlanması bir neçə həftə davam edən dövrlər ərzində 6 millisaniyə qədər dəyişir. Önümüzdəki aylarda alimlər daha dəqiq məlumatlar əldə etmək üçün quraşdırmanı təkmilləşdirməyi planlaşdırırlar.