-
- 4-07-2024, 10:26
- 340
Zəlzələ ola biləcək ərazilər
Bu ilin əvvəlində verdiyim müsahibələrdə qeyd etmişdim ki, 2024-cü il seysmik və tektonik baxımından mürəkkəb il olacaq. Yəni mütəmadi olaraq, tez- tez hiss olunan zəlzələlər baş verəcək. Biz bunu ilin altı ayı ərzində müşahidə etdik. Cənub zonasında zəlzələ baş verdi. Sözügedən zonada mütəmadi olaraq zəlzələlər baş verir. Təbii ki, seysmoloq kimi hesablamalarıma, təhlilimə görə bu, İranda baş verən seysmik ocaqlarda olan zəlzələlərin nəticəsi, təsiri idi.
News24.az xəbər verir ki, bunu Referans.az-a açıqlamasında seysmoloq Qulam Babayev deyib.
Seysmoloq bildirib ki, Xəzər dənizində bir neçə hiss olunan təkanlar qeydə alınıb:
“Ümumiyyətlə, bir neçə növ zəlzələ var: Hiss olunmayan, hiss olunan, güclü, dağıdıcı, katostrafik. Hiss olunmayan zəlzələlər hər gün baş verir. Bu il Azərbaycan ərazisində hiss olunan zəlzələlərin baş verməsi istisna deyil”.
O qeyd edib ki, hiss olunan zəlzələ dedikdə maqnitudası 4.5-5.5 civarında olan zəlzələ nəzərdə tutulur:
“Azərbaycanda seysmik aktiv zonalara Oğuz, Quba, Şamaxı, İsmayıllı, Şəki, Zaqatala, Kiçik Qafqazın Şimal yamacı, Gəncə və Şəmkir ətrafı, Aran və Kür çökəkliyi aiddir. Qarabağ zonası da seysmoaktiv zonaya daxildir. Burada Şuşa ocağı var, Laçın, İstisu, Kəlbəcər sesysmik avtiv zonalardır. Ən mürəkkəb seysmik zonalardan biri Xəzər dənizidir. Xəzər ətrafında müxtəlif enerjili seysmik ocaqlar mövcuddur. Təbii ki, bunlar bir-birinin başlanmasında təkan rolunu oynayır. Xəzər dənizində zəlzələ müşahidə edəcəyik, Aran zonasında zəlzələlər baş verə bilər. Çünki cənub zonasında olan zəlzələ tektonik-seysmik bloku daha da aktivləşdirə bilər. Şamaxı- İsmayıllı zonası heç cür istisna deyil”.
Qulam Babayev zəlzələ zamanı insanların davranışlarına diqqət çəkib və maarifləndirici məsləhətlər verib:
“Zəlzələ baş verəndə insanlar təşvişə düşməsinlər, pəncərə ətrafından uzaq olsunlar. Əgər çoxmərtəbəli binada yaşayırlarsa, liftdən istifadə etməsinlər. Qapını tez açsınlar. Çünki zəlzələ zamanı bina deformasiyaya uğraya, qapı kilidlənə bilər. Təkanların gücünü hiss edən zaman stolun altında gizlənmək lazımdır. Dağıdıcı zəlzələnin baş verməsi mümkün deyil, amma hiss olunan zəlzələlər, yəni 4.5-5.5 ballıq zəlzələlər istisna deyil”.
Qeyd edək ki, bir neçə gün öncə Azərbaycanın cənub bölgəsində 5 maqnitudada qeydə alınmış zəlzələ altı rayonda 4 bal gücündə hiss olunub.