Din tarixində AŞURA
    • 20-09-2018, 11:12
    • 3 198

Din tarixində AŞURA

Aşura günü şiə müsəlmanları üçün vacib festivaldır və Məhəmməd Peyğəmbərin nəvəsi, İmam Hüseynin Kərbəla döyüşündə şəhid olduğu gün kimi qeyd edilir.
Aşura, İslam təqviminə görə məhərrəm ayının 10-cu günündə keçirilir.
Bəzi ölkələrdə sünni müəlmanlar isə bu gündə Nuhun gəmisini tərk etdiyi gün kimi könüllü oruc tutur və onu Musa Peyğəmbərin Allah tərəfindən xilas olunduğu gün kimi qeyd edirlər.
Şiə müsəlmanları üçün Aşura 680-ci ildə Hüseynin hazırda İraqda yerləşən Kərbəla düzündə şəhid olduğu gündür.
Həmin gün onlar mərsiyə deyir və səhnələr nümayiş etdirilər.
Qara geyinmiş şiə qadın və kişilər küçələrdə yürüş edərək sinə döyür, şüarlar səsləndirilər.
Bəzi şiə kişilər Hüseynin əzablarını təqlid etmək üçün özlərini zəncirlə döyür və ya başlarını qan çıxanacan kəsirlər.
Bəzi şiə liderləri və qrupları qan çıxarmağın əleyhinədirlər və bildirilər ki, bu, şiə müsəlmanların geridəqalmış və mənfi imicini formalaşdırır. Bunun əvəzinə onlar insanları qan ianəsinə dəvət edirlər.
İmam Hüseynin qətli İslamın ikiyə parçalanmasına səbəb olub - sünni və şiələrə.
İslam dininin erkən tarixinə əsasən, şiələr Məhəmməd Peyğəmbərin kürəkəni və dördüncü xəlifə olan Əlini dəstəkləyən siyasi fraksiya olub.
Sünni və şiələr arasında ən böyük nifaq peyğəmbərin ölümündən sonra İmam Əlinin İslam icmasının lideri ola bilməməsindən sonra yaranıb.
Əli 661-ci ildə qətlə yetirilir və onun əsas rəqibi Muaviyə xəlifə olur.
Xəlifə Muaviyəni daha sonra oğlu Yezid əvəz edir, lakin Əlinin oğlu Hüseyn onun legitimliyini qəbul etməkdən imtina edir və bu, iki qüvvə arasında döyüşə gətirib çıxarır.
Hüseyn və onun tərəfdarları Kərbəla döyüşündə qətlə yetirilirlər.
Əli və Hüseynin ölümü şiə şəhidlik mərasiminin yaranmasına səbəb olur və onların fikrincə bu, ədalətsizlik və zülmə qarşı mübarizədir.

Aşura günü - lüğətdə hərfi mənası "onuncu gün" deməkdir. Hicri təqviminin ilk ayı - məhhərm ayının onuncu günüdür. Bu günə "aşura" adının verilməsi Uca Allahın məhz həmin gün on peyğəmbərinə etdiyi lütflərə bağlıdır.

Əfsanələrə görə Aşura günü Allah-Təalanın bəxş etdiyi möcüzə ilə dəniz yarılmış, Hz. Musa (a.s) firon və ordusunun təqibindən xilas olmuşdur. Firon və ordusu sulara qərq olmuşdur.
2. Hz. Nuhun (a.s) gəmisi Cudi dağının üstünə aşura günü çıxmışdır.
3. Hz. Yunus (a.s) balığın qarından bu gün xilas olmuşdur.
4. Hz. Adəmin (a.s) tövbəsi həmin gün qəbul edilmişdir.
5. Hz. Yusuf (a.s) qardaşlarının atdığı quyudan aşura günü xilas olmuşdur.
6. Hz. İsa (a.s) aşura günündə dünyaya gəlmiş və yenə həmin gün səməya yüksəldilmişdir.
7. Hz. Davudun (a.s) tövbəsi həmin gün qəbul edilmişdir.
8. Hz. İbrahimin (a.s) oğlu Hz. İsmail (a.s) aşura günü doğulmuşdur.
9. Hz. Yaqubun (a.s) oğlu Hz. Yusufun (a.s) həsrəti ilə görmə qabiliyyətini itirən gözləri Aşura günü işığına qovuşmuşdur.
10. Hz. Əyyub (a.s) bu gün xəstəliyindən şəfa tapmışdır.