Futbolun əfsanəsi Pele haqqında 10 maraqlı fakt

Braziliyalı əfsanəvi futbolçu, dünyada Qara Mirvari kimi tanınan Pele 82 yaşında vəfat edib.

News24.az Pele haqqında 10 maraqlı faktı təqdim edir:

1.Pele 23 oktyabr 1940-cı ildə Braziliyanın Minas Gerais əyalətinin Tres Koraçoes şəhərində anadan olub. Atası futbolçu olan Joao Ramos do Nascimento (Dondinho), anası isə Seleste Arantes idi. Onun iki kiçik bacısı var idi. Pelenin atası Atletico Mineiro, Fluminense və bir sıra digər kiçik futbol klublarında mərkəz hücumçusu kimi çıxış edib. Dondinyo təkcə Pelenin atası deyil, həm də onun müəllimi və məşqçisi idi. 

2.Yoxsulluq içində böyüyən Pele ailəsinin ona əsl futbol topu almağa imkanı olmadığı zaman köhnə tullantılar doldurulmuş corabla məşq edirdi. Hələ gənc olanda ailə San-Paulu əyalətindəki Bauru şəhərinə köçdü. O, çayxanalarda qulluqçu işləməklə, ayaqqabı parıldamaqla, kinoteatrlardan kənarda qovrulmuş fıstıq satmaqla əlavə pul qazanırdı. Ayaqqabı ala bilmədiyi üçün tez-tez ayaqyalın oynayırdı və dostları sonda "Ayaqqabısızlar" adlı bir komanda yaratdılar. Daha sonra boş yerlərdə oynanan ayaqyalın oyunlar Pelenin adını daşıdığı güman edilən “pelada” kimi tanındı. 

3.Pelenin iki dünya rekordu var. Bunlar ən çox karyera qolları və ən çox dünya kuboku qaliblərinin medallarıdır. O, hələ də Dünya Kubokunun finalında qol vuran ən gənc oyunçudur. O, həm də iki Dünya Kubokunu qazanan ən gənc oyunçudur. 1958-ci ildə Pele Dünya Kubokunun final matçında iştirak edən ən gənc oyunçu oldu. Həmin finalda o, iki qol vurdu. İkinci Dünya Kubokunu 1962-ci ildə 21 yaşında qazandı. O, bir nəfərin vurduğu ən çox qol sayına görə Ginnesin Rekordlar Kitabına düşüb. Pele 7 sentyabr 1956-cı ildən 1 oktyabr 1977-ci ilə qədər 1363 oyunda 1279 qol vurub. 

4. 15 yaşında Pele 1956-cı ildə Santos ilə ilk müqaviləsini imzaladı və ayda cəmi 10 dollar qazandı. Pele ilk maaşından anasına qaz sobası alıb. İllər sonra, o, 1975-ci ildə New York Cosmos ilə üç illik 7 milyon dollarlıq müqavilə imzaladı və o dövrdə dünyanın ən çox qazanan komanda idmançısı oldu. 1961-ci ildə Braziliya hökuməti beynəlxalq futbol klubları tərəfindən ölkədən çıxarılmasının qarşısını almaq üçün onu Milli Xəzinə adlandırdılar. 

5.Kraliça Yelizaveta Peleyə 1997-ci ildə fəxri cəngavər rütbəsi verib. Braziliya vətəndaşı olmadığı üçün o, həqiqi cəngavər rütbəsi almaq hüququna malik deyildi.    

6.Pele 1969-cu il noyabrın 19-da 1000-ci qolunu vurdu. 19 noyabr Santosda  Pele Günü kimi tanınır. 
Rio-de-Janeyroda 2018-ci ildə Pelenin heykəli qoyulub. Onun şərəfinə muzey də var.

7.Pele dünyada yeganə oyunçudur ki, 3 dəfə oyunçu kimi dünya çempionu olub. (1958, 1962 və 1970-ci illərdə). 4 dünya çempionatının iştirakçısı olub. 1970-ci ilin ən yaxşı futbolçusu adını qazanıb. 1958-ci ilin ən yaxşı cavan oyunçusu kimi adlanıb. 1973-cü ildə Cənubi Amerikada ilin futbolçusu adını qazanıb. İkiqat qitələrarası kubokun və "Libertadores" kuboklarının sahibi, qitələrarası çempionatın qalibi, San-Paulu ştatının 10 qat çempionu olub. 3 dəfə Dünya Çempionu olan Pele dünyada bu rəqəmə çatan yeganə futbolçudur.

8.Pele özünün avtobioqrafi xarakterli "Mən Peleyəm" kitabını yazandan sonra bir çox savadı olmayanlar oxumağı və yazmağı öyrənməyə başladılar ki, məşhur həmyerlilərinin memuarlarını oxuya bilsinlər. Beləliklə, Braziliyanın Təhsil Nazirliyi futbolçunun təhsildə xidmətlərinə görə, onu qızıl medala layiq görüblər. 

9.1967-70-ci illərdə Nigeriyada vətəndaş müharibəsi zamanı Pelenin oyununa baxmaq üçün  ikigünlük barışıq və sülh elan edilib.

10. O, 1995-ci ildən 1998-ci ilə qədər Braziliyanın İdman Naziri olub.

Qumral Əliyeva