Sahili olmayan yeganə dəniz: Heç bir ölkəyə aid deyil

Yer kürəsində sahili heç bir ölkəyə aid olmayan yeganə dəniz — Sarqasso dənizi Şimali Atlantikada, Floridadan təxminən 900 km şərqdə yerləşir.

News24.az-ın məlumatına görə, okeanın ortasında yerləşən bu xüsusi su hövzəsi sərhədlərini sahillərlə deyil, güclü okean axınları ilə müəyyən edir.

Sarqasso dənizi adını səthini örtən sarqasum adlı qızılı-qəhvəyi dəniz yosunundan alır. Bu yosunlar suyun üzərində böyük təbəqələr əmələ gətirərək xərçəngkimilər, balıqlar və onurğasızlar üçün “yaşayış adaları” yaradır.

Dənizin formalaşması Şimali Atlantika Subtropik Sirkulyasiyası ilə bağlıdır. Axınlar müxtəlif bölgələrdən su və üzən materialları mərkəzə daşıyır və nəticədə Sarqasso dənizi yaranır.

Bölgə ilanbalıqlarının həyat dövründə də mühüm rol oynayır: Avropa və Amerika ilanbalıqları məhz burada kürü tökür və yenidən Sarqassoya qayıdaraq həyatlarını tamamlayırlar.

Sarqasso dənizi qlobal iqlim sistemi üçün də kritik əhəmiyyətə malikdir. Səth temperaturunun dəyişməsi Atlantik boyunca istilik və rütubətin daşınmasını tənzimləyir, plankton isə karbonu udaraq dəniz dibinə daşıyır.

Alimlər xəbərdarlıq edirlər ki, Sarqasso dənizinin deqradasiyası ilanbalıqlarının çoxalmasına, balinaların miqrasiyasına və Avropa iqliminə ciddi təsir göstərə bilər. Buna görə region “bioloji müxtəliflik sığınacağı” kimi qorunmalıdır.

Xəritələrdə kiçik görünsə də, Sarqasso dənizi dünya iqlimi və dəniz həyatının mühüm mərkəzlərindən biridir.