Ölkələr "qocalır" - dünyanı gözləyən təhlükə
    • 17-07-2023, 18:18
    • 154

Ölkələr "qocalır" - dünyanı gözləyən təhlükə

Dünya yeni bir təhlükə gözləyir - ölkələr artıq intensiv şəkildə "qocalmağa" başlayır.

News24.az xəbər verir ki, bu barədə “New York Times” yazır.

Bəzi ştatlar gənc işçi qüvvəsinə imkan vermək üçün təqaüd sistemini, eləcə də miqrasiya siyasətini kökündən dəyişməli olacaqlar.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının proqnozlarına görə, 2050-ci ilə qədər 65 və yuxarı yaşda olan insanlar Şərqi Asiya və Avropanın bəzi bölgələrində əhalinin təxminən 40 faizini təşkil edəcək. Ehtimal olunur ki, əvvəllər onların iqtisadi artımının mühərriki olan lazımi əmək miqdarı idi.

Qəzet qeyd edir ki, dünyanın demoqrafik göstəriciləri artıq tanınmazdır. Yaponiya tarixin ən böyük ölkələrindən əvvəl “qocalan” ilk ölkə olub: 2013-cü ilə qədər yaponların dörddə birinin yaşı 65-dən yuxarı idi. Məqalə müəllifi hesab edir ki, Cənubi Koreya, Böyük Britaniya və Şərqi Avropa, eləcə də Çin onun izinə düşə bilər. Eyni zamanda Hindistan xeyli “cavan” olub və bu il əhalinin sayına görə Çini keçəcək.

Qərb və Şərqdə əvvəllər inkişaf etmiş ölkələr əmək qabiliyyətli əhalinin böyük bir hissəsindən bəhrələnirdilərsə, indi vəziyyət dəyişir: bir sıra yoxsul, aşağı gəlirli ölkələr tarixdə ilk dəfə olaraq böyük miqdarda işçi qüvvəsi alacaqlar
BMT-nin proqnozlarına görə, tezliklə ən balanslı işçi qüvvəsi Cənub-Şərqi Asiya, Afrika və Yaxın Şərqdə olacaq.

Mütəxəssislər qeyd ediblər ki, ölkələr ömür müddətini artırmağa və layiqli pensiya təminatına nail olublar. Amma əmək qabiliyyətli əhalinin sayı - təqribən desək, sosial müavinətlə yaşayanlardan daha az işləyənlərin sayı azaldıqda - əyrilik yaranır. 

Əmək qabiliyyətli əhalinin sayını kompensasiya etmək üçün biz miqrantlara müraciət etməli olacağıq. Ümumiyyətlə, yaşlanma ilə əlaqədar zəngin ölkələrin vərdiş etdiyi bir çox şeylər - pensiya yaşı, müavinətlər və sərt immiqrasiya siyasəti - "əsaslı təmir" tələb edəcək. 

Və Fransanın son təcrübəsi göstərdi ki, avropalılar belə dəyişikliklərə hazır deyillər: onlar həm pensiya islahatına görə, həm də ölkəni dolduran miqrantlara görə tətilə çıxıblar.

Hazırkı zəngin ölkələrin dünya ÜDM-də payı qaçılmaz olaraq azalacaq. Nəşr belə qənaətə gəlir ki, demoqrafik dəyişiklik dünyada iqtisadi artımı və güclərin geosiyasi balansını dəyişəcək.

Arzu