-
- 16-11-2023, 00:36
- 159
Həşəratların nəsli kəsilərsə, dünyada nə baş verər? – CAVAB
Alimlər həşəratların nəslinin kəsilməsinin planeti necə dəyişəcəyini açıqlayıblar.
News24.az lent.az-a istinadən xəbər verir ki, aparılan tədqiqatlar 2 milyon həşərat növünün tezliklə nəsli kəsilə biləcəyini göstərib.
Qlobal həşərat populyasiyalarına nə baş verdiyini başa düşmək məlumat çatışmazlığı səbəbindən çətin olub. Ancaq Yerdəki bütün heyvanların 97%-i onurğasızlardır. Bu qrupun təxminən 90%-i böcəklərdir. Onlar həyati vacib ekosistem xidmətləri göstərirlər: məhsulların tozlanması, qida maddələrinin torpağa təkrar emalı və tullantıların parçalanması...
Mütəxəssislər bildirir ki, böcəklər olmadan planetimiz sağ qala bilməz.
Komanda Qırmızı Kitaba daxil edilmiş bütün Avropadakı həşərat növlərini tədqiq edib. Bu kitab nəsli kəsilməkdə olan növlər haqqında ən əhatəli məlumat mənbəyi hesab olunur. Onlar aşkar ediblər ki, Avropa onurğasız növlərinin 24%-i nəsli kəsilmək təhlükəsi ilə üzləşib.
Meyvə, tərəvəz və qoz-fındıq kimi vitamin və minerallarımızın çoxunu təmin edən məhsullar münbitliyini qorumaq üçün torpaqdakı tozlandırıcılardan və orqanizmlərdən asılıdır. Ərzaq bitkilərinin təxmini 75%-i müəyyən dərəcədə tozlandırıcılardan asılıdır və qidanın 95%-i birbaşa və ya dolayı yolla torpaqdan gəlir, bunun üçün onurğasızlar da məsuliyyət daşıyır.
Pollinatorlar təmiz su təmin etməyə kömək edir, çünki sağlam bitki ekosistemləri su yollarını təmiz saxlayır. Həşəratların tozlanması ilə inkişaf edən manqrovlar çirkləndiriciləri süzür, tullantı sularını udur və çöküntü əmələ gəlməsini təşviq edir. Qlobal manqrov örtüyü 1990-cı illərin sonundan bəri təxminən 35% azalıb.
Quraqlıq torpaqda yaşayan həşəratları da məhv edir. İstilik stressi və onun dolayı təsirləri böcək populyasiyalarını azaldır və bütün növlərin yarıdan çoxunun yaşadığı torpaq biomüxtəlifliyini azaldır.
Əvvəllər Almaniyanın bir kəndində qarışqa orqiyası səbəbindən internet kəsilmişdi.