Alimlərdən şok açıqlama: "Qurbağa qripi" 20 ildir ki, tüğyan edir

Suda-quruda yaşayanların 40 faizindən çoxu yoluxucu, göbələk xitridiomikoz xəstəliyi səbəbindən yox olmaq təhlükəsi ilə üzləşib.

News24.az xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, bunu Kaliforniya Universitetinin bioloqları açıqlayıblar. 

Xitridiyomikozun törədicisi olan Batrachochytrium dendrobatidis (Bd) göbələyi çox yoluxucudur və salamandrları, tritonları, at milçəklərini, xüsusən də qurbağalara təsir edir. 

Xəstəlik çox vaxt böyük qurbağaları öldürür. Onlarda göbələk dərinin soyulmasına, süstlüyünə, arıqlamasına və nəticədə ürəyin dayanmasına səbəb olur.

Alimlər araşdırmalarda 1852-ci ildən 2017-ci ilə qədər Afrikanın hər yerindən suda-quruda yaşayanlarda görünən xitrid infeksiyasının olub-olmaması ilə bağlı qeydləri axtarmaq üçün elmi ədəbiyyata müraciət ediblər.

Onlar həmçinin suda-quruda yaşayanların təxminən 3000 muzey nümunəsində Bd üçün PCR testi aparıblar. Nümunələr 1908-2013-cü illər arasında Kamerun, Efiopiya, Keniya, Lesoto, Tanzaniya və Uqandada toplanıb.

Tədqiqatçılar həmçinin 2011-2013-cü illər arasında Burundi, Ekvatorial Qvineya, Kamerun və Konqo Demokratik Respublikasında ələ keçirilən 1651 canlı amfibiyadan dəri yaxmalarını götürüblər.

Bəlli olub ki, ən erkən müsbət nəticə 1933-cü ildə Kamerunda peyda olub.

2000-ci ilə qədər göbələklərin yayılması 5 faizdən aşağı olsa da, sonra 17faizə, 2010-cu illərdə isə 21 faizə qədər kəskin yüksəlib. Bəzi ölkələrdə yayılma 74 faziə çatıb. 

Bildirilib ki, 2000-ci ildən bəri Afrikada suda-quruda yaşayanlar üçün təhlükə yaradan Bd-nin yayılmasında əsasən nəzərə alınmayan, lakin nəzərəçarpacaq dərəcədə artım müşahidə olunur.

Ən çox risk altında olan bölgələr Şərqi, Mərkəzi və Qərbi Afrikadır.

Teymur MƏMMƏDOV