-
- 3-05-2024, 14:14
- 324
Yerkökü yemək daha yaxşı görməyimizə kömək edir?
Yerkökündəki vitaminlər və antioksidanların həqiqətən göz sağlamlığımızı dəstəklədiyi düşünülür. Bunun nə dərəcədə doğru olduğu və bu fikrin haradan gəldiyi maraq doğurur
News24.az xəbər verir ki, yerkökü yeməyin qaranlıqda görmə qabiliyyətini gücləndirdiyi və ümumiyyətlə görmə qabiliyyətini yaxşılaşdırdığı barədə şayiələrin mənşəyi İkinci Dünya Müharibəsinin ilk illərinə təsadüf edir. Şəhərlərinin bombalanmasının qarşısını almaq istəyən ingilislər geniş miqyaslı elektrik kəsilməsi ilə alman pilotların hədəfləri görmələrini çətinləşdirib.
Daha sonra inkişaf etdirdikləri radar texnologiyası ilə alman döyüş təyyarələrini şəhərlərə yaxınlaşmadan aşkar edib zərərsizləşdirməyə başlayıblar. Diqqəti radardan uzaqlaşdırmaq istəyən Britaniya təbliğat rəsmiləri pilotlarının uğurunu çoxlu yerkökü istehlak edərək gecə görmə qabiliyyətini yaxşılaşdırması ilə əlaqələndiriblər.
Almanların buna nə dərəcədə inandıqları hələ də bəlli deyil. Bununla belə, müharibə zamanı tədarük zəncirlərinin pozulmasından sonra yerli tərəvəz istehlakının təşviqi kök təbliğatının genişlənməsi və bütün dünyada yayılması ilə nəticələnib.
Təbliğat maddəsi kimi geniş yayılsa da, yerkökün göz sağlamlığına təsiri biokimyəvi baxımdan reallıqla yalnız qismən üst-üstə düşür. Kökə rəng verən beta-karoten piqmenti bədənimizdə A vitamininin bir forması olan retina adlı molekula çevrilir.
Bu molekul gözün torlu qişasındakı çubuq hüceyrələrində işıq sensoru kimi fəaliyyət göstərir. İşıqla qarşılıqlı əlaqədə olduqda, molekulun forması dəyişir və beyinə elektrik siqnalı göndərir, buna görə də işıq beyin tərəfindən qəbul edilir. Bundan əlavə, gözümüzün ön hissəsində yerləşən və gözə gələn işığın ilk olaraq fokuslandığı yer olan buynuz qişanın sağlam funksiyasını davam etdirmək üçün kifayət qədər A vitamini istehsal etməsi lazımdır.
İnsan orqanizmi A vitamini istehsal etmək üçün müəyyən kimyəvi maddələrə ehtiyac duyur. Beta-karoten kimi vitamin prekursor komponentlərini ehtiva edən bitki və heyvan qidalarının istehlakı A vitamini istehsalının ilk addımıdır. Göz sağlamlığı üçün lazım olan bu vitamini ehtiva edən yerkökü kimi qidalar görmə duyğumuzun düzgün işləməsi üçün zəruri olsa da, ümumi görmə ilə bağlı qüsurları aradan qaldırmaq funksiyasına malik deyil.
Yerkökündə görmə duyğumuza aid olan digər komponent lutein adlı molekuldur. Lutein görmə üçün əsas əhəmiyyət kəsb edən sarı ləkədə çox istifadə olunur. Gözə çatan yüksək enerjili şüaların dağıdıcı təsirini azaldaraq sarı ləkənin zədələnməsinin qarşısını alır.
Günel Məlikzadə