Kılıçdaroğlu qalib olsa, AKP elə bir plan hazırlayıb ki... - Ən pis SSENARİ

Türkiyənin hazırkı prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan prezident seçkilərinin ilk turunda ölkə daxilində bülletenlərin yüz faizinin hesablanmasından sonra 49,35 faiz səs toplayıb. Onu 45% səslə müxalifətin vahid namizədi Kamal Kılıçdaroğlu izləyir. Üçüncü yerdə ATA İttifaqının namizədi Sinan Oğan 5,22% səslə qərarlaşıb.

News24.az xəbər verir ki, Tsarqrad TV-nin məlumatına görə, prezident seçkilərinin birinci turunun nəticəsini Ərdoğan üçün uğur, müxalifət və onun amerikalı kuratorları üçün isə böyük məyusluq adlandırmaq olar.

Bu, niyə Türkiyə liderinin uğurudur?

“Mayın 28-də keçirilməsi planlaşdırılan ikinci turda qalib gəlmək üçün Ərdoğanın bir faizdən az səs toplaması lazımdır. Eyni zamanda, Kılıçdaroğlunun prezident seçkiləri ilə eyni vaxtda baş tutan uduzmuş parlament seçkilərində 5 faiz səs toplamaq tapşırığı praktiki olaraq real deyil”, - ekspertlər hesab edir.

Ərdoğanın Ədalət və İnkişaf Partiyasının (AKP) rəhbərlik etdiyi “Cümhur İttifaqı” 49,3% səs toplayıb, parlamentdəki 600 yerdən 322-ni qazanıb və bununla da qanunverici orqana nəzarəti təmin edib.

Cümhuriyyət Xalq Partiyasının (CHP) liderlik etdiyi müxalif “Millət İttifaqı” 35,19% səs və müvafiq olaraq 212 deputat mandatı qazanıb. Türkoloq İvan Starodubtsev bildirib ki, “bütün siyasi qüvvələrin iki qütb, iqtidar və müxalifət ətrafında birləşdiyi şəraitdə Ərdoğanla Kılıçdaroğlu arasında 4,5 faiz səs fərqi çox böyük rəqəmdir”.


Qlobal siyasət prizmasında

Amerikalılar Rusiyaya qarşı siyasətinin bütün mürəkkəbliyinə və qeyri-müəyyənliyinə baxmayaraq, Qərbin əsas axınının bir hissəsi olmağa tələsməyən və daim müstəqil siyasət yürütmək istəyini nümayiş etdirən Ərdoğanı vəzifəsindən uzaqlaşdırmaq istədiklərini gizlətmirlər.

Xüsusilə CNN xəbər verir: Qərb rəsmi Ankaranın kollektiv Qərblə Moskvanın qarşıdurmasına qoşulacağı gözləntisi ilə Türkiyənin hazırkı prezidentinin məğlubiyyətini gözləyir. Ərdoğan siyasi həyatı üçün mübarizə aparır. Amma əsl qalib Putin ola bilər.

Eyni zamanda Kılıçdaroğlu bəyan edir ki, “Türkiyənin xarici siyasətini 180 dərəcə döndərəcək”. 

Oğan Ərdoğanla razılaşır

Bu vəziyyətdə ikinci turda əsas mübarizənin prezidentlik yarışından kənarda qalan Sinan Oğanın səsləri uğrunda gedəcəyi bəlli olur. Türk ekspertləri bu mübarizədə Ərdoğanın qalib gələcəyinə inanmağa meyllidirlər.

Türkoloq Vladimir Avatkov öz Teleqram kanalında türkiyəli analitik E.Özerə istinadən yazır: Bütövlükdə, Oğan öz şərtlərini yerinə yetirən hər kəsi dəstəkləməyə hazırdır: həm nazir postu, həm də Oğanın ən azı Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunda aldığı dərəcə ilə bağlı olduğu Rusiya ilə əlaqələrin inkişafı da daxil olmaqla.

Bu kontekstdə Rusiyaya qarşı balanslaşdırılmış siyasət yürüdən Ərdoğanın Oğan və tərəfdarlarını öz tərəfinə çəkmək şansı yüksəkdir. İvan Starodubtsev qeyd edir ki, artıq seçki kampaniyası zamanı Sinan Oğan birləşmiş müxalifətlə fikir ayrılığını nümayiş etdirib. “Onun şüarlarında iqtidarın mövqeyinə yaxınlığı təxmin etmək olardı. Bu, onun Ərdoğanla danışıqlara gedəcəyini deməyə əsas verir”, - Starodubtsev qeyd edir.

Eyni fikri Türkiyənin Vətən Partiyasının nümayəndəsi, tarix elmləri doktoru Mehmet Perinçek də bölüşür. Tsarqrad ilə söhbətində o qeyd edib: “Mayın 28-də sürpriz olmayacaq və ikinci turda Ərdoğan qalib gələcək. Ona yalnız yarım faiz səs lazımdır və bu, qalib gəlmək üçün kifayətdir”.

Perinçek Sinan Oğanın tərəfdarlarının çox milli və vətənpərvər olduğunu vurğulayıb. Və Kılıçdaroğlunun terrorçu qüvvələrlə əməkdaşlıq etdiyini nəzərə alsaq, Oğanın tərəfdarlarının ona yox, Ərdoğana səs verəcəyi aydındır. “Seçkilərin ikinci turunda Oğanın şəxsən Kılıçdaroğlunu dəstəkləyəcəyini fərz etsək belə, Oğanın tərəfdarları yenə də Ərdoğana səs verəcək”, - Perinçek deyib.


Bazar günü keçirilən seçkilərdən sonra Ərdoğanın partiyasının üstünlük təşkil etdiyi parlament Kılıçdaroğlunun prezident olacağı təqdirdə hökumətin tərkibi ilə bağlı təkliflərinin heç birini təsdiqləməyəcəyi söylənilir. Qanuna görə, parlament prezidentin təklif etdiyi Nazirlər Kabinetini təsdiq etməkdən üçüncü dəfə imtina etdikdən sonra dövlət başçısı parlamenti buraxmalı və özü istefa verməli olacaq. Bu, Türkiyəni dərin siyasi böhranla təhdid edir. Ekspertlər hesab edirlər ki, Kılıçdaroğlu parlamentdə AKP-nin üstünlük təşkil etməsindən sonra prezident olarsa, tamamilə səriştəsiz olacaq.

Ərdoğanın öz şəxsiyyətindəki sabitlik və onun fikrincə, Kılıçdaroğlunu təcəssüm etdirəcək anlaşılmaz böhranlı gələcək arasında seçim etməyi təklif edəcəyi deyilir. Bu, ilk növbədə, Ərdoğanın yanında nazir statusunu və şəxsən onun üçün açılan siyasi perspektivləri Kılıçdaroğlu dövründə anlaşılmaz və gözlənilməz nəticələrə üstünlük verəcək Oğana təsir edə biləcək çox ağır arqumentdir.

Müxalifətin öz itkisini həqiqətən dərk etməsi faktı sübut edir ki, səsvermə başa çatandan dərhal sonra müxalifət nümayəndələri hakim rejimin “müxalifətin səslərini oğurladığını” bəyan ediblər.

Kılıçdaroğlunun tərəfində olan İstanbul və Ankara bələdiyyə başçıları səslərin paralel hesablandığını bildirərək, bunun rəsmidən fərqli olduğunu açıq şəkildə ortaya qoydular. Lakin müxalifətə zərbə olan səsvermənin sonuna kimi onun sayılması rəsmi rəqəmlərlə demək olar üst-üstə düşdü. Bunu onların arasındakı fərqi arifmetik xəta adlandırmaq olar.



Müxalifət fasilə verdi. Görünən odur ki, çox yaxın gələcəkdə Ərdoğanın rəqibləri indiki şəraitdə öz davranışlarının strategiyasına qərar verəcəklər. Mehmet Perinçek hesab edir ki, bu halda həlledici amil Vaşinqtonun müxalifətin gələcək addımları ilə bağlı qərarı olacaq. O, xüsusi qeyd edib ki, mayın 14-də keçiriləcək seçkilər ərəfəsində müxalifət indidən indiki hakimiyyətə qarşı narıncı inqilaba başlamağı planlaşdırır.

“Rusiyanın Türkiyədəki seçkilərə müdaxilə etməkdə ittiham edilməsi də bu təxribatçı planın tərkib hissəsi idi. Müxalifət hələ mayın 14-dən əvvəl seçkinin nəticələrinin tanınmaması üçün zəmin hazırlamışdı. Amma bu təxribatlar nəticə vermədi. Hətta müxalifət tərəfdarları da bunu etmədilər. Bu bəyanata inanıram. Seçkilər ədalətli keçdi. Müxalifət özü etiraf etməyə məcbur oldu ki, bazar günü hər şey yolunda getdi”, - Perinçek qeyd edib.

Perinçək Kılıçdaroğlunun başçılıq etdiyi müxalifətin “hər şeydə ABŞ-a arxalanacağını” vurğulayıb. Onun fikrincə, “ikinci tur ərəfəsində ABŞ iqtisadi manipulyasiyaya əl atıb Türkiyədə kəskin iqtisadi böhran yarada bilər, Türkiyənin mövqeyini zəiflətmək üçün türk valyutasının kəskin ucuzlaşmasına səbəb olacaq işlər görə bilər”.

Eyni zamanda Mehmet Perinçək şübhə edir ki, səsvermənin birinci və ikinci turları arasındakı intervalda Kılıçdaroğlu və onun amerikalı kuratorları “Kiyev Maydanı” üslubunda təxribatlar təşkil etmək kimi ekstremal tədbirlərə qərar verəcəklər. Ancaq Ərdoğan qalib gəlsə, bu, tamamilə mümkündür.

“İkinci turdan sonra Vaşinqton və müxalifət seçkinin nəticələrini tanımamaq üçün bəhanələr axtaracaq, bəhanələr yaradacaq. Və burada əsas ABŞ olacaq. Müxalifətin ABŞ-dan başqa heç bir dəstəyi yoxdur”, - Mehmet Perincek vurğulayıb.

Turan