Türkiyənin ən gizli adamı: Ərdoğanın "sirr küpüm" adlandırdığı Hakan Fidanın çıxışının ŞİFRƏLƏRİ

“28-ci hökumətdə xarici işlər naziri vəzifəsinə təyin edilən MİT-in keçmiş sədri Hakan Fidan necə bir siyasət yürüdəcəyini bu vəzifəni sələfi Mövlud Çavuşoğlundan təhvil alarkən verdiyi açıqlamada göstərdi. Aşağıdakı cümlə həm də yeni dövr üçün şifrədir: “Dövlətimizin bütün təsir sferalarından müstəqilliyinə və xalqımızın iradəsinin suverenliyinə əsaslanan milli xarici siyasət baxışımızı irəli sürməyə davam edəcəyəm”. Təbii ki, bu sözlər xarici siyasətdə köklü dəyişiklik olacağına işarə vermir. Bununla belə, Ərdoğan hökumətlərinin iddialı xarici siyasət mövqelərinin və gedişlərinin davam edəcəyini çox açıq niyyət bəyanatı kimi qiymətləndirmək olar”.

News24.az xəbər verir ki, bunu “Haber 7”nin yazarı Mehmet Acet deyib.

O bildirib ki, bu, Türkiyənin suveren hüquqlarını müşahidə edən və prioritetləşdirən və xalqın maraqlarına əsaslanan bir siyasət anlayışıdır:

“Məsələn, Rusiya-Ukrayna müharibəsində sərgilənən münasibət öz bəhrəsini verdi. Bunu 2022-ci ilin fevralında “Nə Rusiyadan, nə də Ukraynadan əl çəkməyəcəyik” sözləri ilə dünyaya elan edən Ərdoğan, bu balanslı yanaşma sayəsində Türkiyənin bu müharibədən mənfi təsirlənməsinin qarşısını aldı. Hakan Fidan MİT-də missiyasını yerinə yetirərkən artıq Türkiyənin xarici siyasətinin mərkəzində idi. Yəni heç kim onun xarici işlər naziri kimi işini fərqli görəcəyini düşünməsin. Əksinə, hətta onun MİT-in rəhbəri olarkən yerinə yetirdiyi missiyanın daha çətin olduğunu düşünmək olar”.



Acet qeyd edib ki, Fidan xüsusilə son üç ildə Türkiyənin münasibətlərini pozduğu ölkələrlə əlaqələrinin yaxşılaşdırılmasında, dostların artırılması və düşmənçiliyin azaldılması missiyasında çox fəal rol oynayıb.

Onun sözlərinə görə, Fidanın MİT rəhbəri olduğu müddətdə apardığı “kəşfiyyat diplomatiyası”nın İsrail, Səudiyyə Ərəbistanı, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri və Misir kimi ölkələrlə sülh mühitinin yaranmasında böyük xidmətləri olub. Demək olar ki, o missiyanı yerinə yetirərkən qazandığı hörmət və rəğbət hər yerdə xarici işlər naziri kimi onun qarşısına çıxacaq.

ABŞ Milli Təhlükəsizlik Müşavirinin sözlərinə diqqət!
 
M.Acet bildirib ki, Türkiyənin Ərdoğan liderliyindəki milli xarici siyasət anlayışı Hakan Fidanın qeyd etdiyi hər hansı təsir dairəsindən asılı olmayaraq hərəkət etmək anlayışına malikdir:

“2020-ci ilin yayında Şərqi Aralıq dənizi böhranından sonra başlayan gərginliyi azaltma siyasəti təkcə Körfəz ölkələri, Misir və İsraillə deyil, Qərblə də gərginliyin azaldılması baxımından həyata keçirilir. Təbii ki, burada bir nüans var. Bu “sülh refleksi” Qərbin Türkiyədən “hər şey və ya heç nə” anlayışına təslim olmaq istədiyi formada deyil, Hakan Fidanın xarici işlər naziri vəzifəsini icra edərkən ifadə etdiyi hər hansı bir təsirdən dövlətin müstəqilliyini anlamasına uyğun olaraq inkişaf edib. May seçkilərində Zelenskinin rəhbərliyi altında Ukrayna xəttinə apara biləcək güc xəyalında olan qərblilər Ərdoğanın qələbəsi üçün mayın 29-u səhər oyanmalı olublar. Buna görə də, erkən, lakin zəruri bir reflekslə, dərhal qalib tərəflə dialoqu davam etdirmək qərarına gəldilər”.



Mehmet Acet söyləyib ki, Kılıçdaroğlu 28 may seçkilərində qalib gəlsəydi, yeni hökumətin ilk qərarlarından biri Avropa və ABŞ-ın istədiyi kimi Rusiya sanksiyalarına qoşulmaq ola bilərdi:

“İlk qərar olmasa belə, ikinci və üçüncü qərarlardan biri olacaqdı, bu dəqiqdir. Bu səbəbdən Türkiyənin Rusiya-Ukrayna müharibəsindəki siyasəti Hakan Fidanın heç bir təsirdən asılı olmayan xarici siyasət deyərkən nəyi nəzərdə tutduğuna misal ola bilər. İndi isə mənim üçün çox maraqlı olan bir açıqlamadan bəzi cümlələri sitat gətirmək istərdim. Bəyanatın sahibi ABŞ-ın milli təhlükəsizlik müşaviri Ceyk Sallivandır. Bayden dövründə ABŞ-ın Türkiyə ilə əlaqələrinin formalaşmasında fəal rol oynayan Sullivan deyir:

“Türkiyənin müstəqil xarici siyasəti onun başqa müttəfiqliyə keçdiyini göstərmir. Baxın, Türkiyə Ukrayna üçün nə edib. Maddi yardım göstərirlər. Onlar özlərini müdafiə etmək səylərini dəstəkləyirlər”. Türkiyənin ABŞ və ümumilikdə Qərbin istədiyi/tətbiq etdiyi “ya hər şey, ya heç nə” yönümlü təslimçilik siyasətindən uzaqlaşdığını qəbul edən dövlət, Türkiyənin başqa bir müttəfiqliyə (o da var) keçmədiyini qəbullanıblar”.

Acet hesab edir ki, Türkiyənin regional və qlobal təşəbbüslərini, xüsusilə Yaxın Şərq, Qafqaz və Balkanlarda əldə etdiyi nailiyyətləri təhdid kimi deyil, Türkiyənin bir parçası olduğu müttəfiqlik üçün bir fürsət kimi görməyə başlasalar, əslində hər şey daha rahat olacaq: “Ümid edirəm ki, Sallivanın ifadə etdiyi bu yanaşma daxililəşmiş yeni vəziyyətə uyğundur və Ərdoğana mayın 28-i axşamdan başlayan uzun təbrik xətti şeytanın sağdan yaxınlaşdığı anlamına gəlmir”.

Akqabay