Meymunçiçəyi virusu necə yayılır, simptomları və s.

Meymun Çiçəyi Virusu (Meymun Çiçəyi və ya Mpox) Afrikada sürətlə yayıldıqdan sonra qlobal problemə çevrilən bir xəstəlikdir.

News24.az xəbər verir ki, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) meymun çiçəyi epidemiyası ilə əlaqədar qlobal fövqəladə vəziyyət elan edib. Meymun Çiçəyi Virusunun əlamətləri, yayılma yolları, müalicəsi maraq mövzusu olub.

Monkeypox virusu necə ötürülür?

Monkeypox Virusu insandan insana keçə bilər. Mpox yoluxmuş insanlarla təmas yolu ilə yayıla bilər. O, həmçinin yoluxmuş heyvanlarla birbaşa təmasda və çirklənmiş materiallarla birbaşa təmasda da yayıla bilər.

Toxunma, öpüşmə və cinsi yolla da keçə bilən meymunçiçəyi virusu doğmamış uşaqları da təsir edə bilər. Hamilə qadınlar virusu doğmamış körpələrinə ötürə bilər.

Meymun çiçəyi virusu necə yayılır?

Monkeypox və ya Mpox xəstəliyi ilə yoluxma dəri sahələri və ya ağız və ya cinsiyyət sahəsi kimi digər lezyonlarla birbaşa təmasda baş verə bilər. Bu virusu danışarkən və nəfəs alarkən ötürə bilərsiniz. Yoluxma dəridən dəriyə təmasda da baş verə bilər. Daha sonra virus bədənə qırıq dəri, selikli qişa səthləri (məsələn, ağız, faringeal, göz, genital, anorektal) və ya inhalyasiya yolu ilə daxil olur. Birdən çox cinsi partnyoru olan insanlar daha çox risk altındadır.

Monkeypox Virusunun Simptomları

Ekspozisiya dərəcəsindən asılı olaraq, simptomların müddəti 21 günə qədər davam edə bilər. Simptomlar adətən 2-4 həftə davam edir. İmmuniteti zəif olan insanlarda bu müddət daha uzun ola bilər.

Monkey Pox simptomları bunlardır:

1. Qızdırma
2. titrəmə
3. şişkin limfa düyünləri
4. Yorğunluq
5. Əzələ ağrıları və bel ağrısı
6. Baş ağrısı
7. Boğaz ağrısı
8. burun tıkanıklığı
9. Öskürək

Mpox simptomları qripə bənzəsə də, səpgilər 1-4 gün ərzində özünü göstərir. Meymunçiçəyi virusu olan insanlarda adətən əllərdə, ayaqlarda, sinədə, üzdə, ağızda və ya cinsiyyət orqanlarının yaxınlığında, məsələn, penis, testislər, cinsi dodaqlar, vajina və anusda səpgilər görsənir.

Monkeypox Virusunu necə müəyyən etmək olar?

İnkubasiya müddəti 3-17 gün olan bu xəstəlikdə inkubasiya dövründə heç bir əlamət müşahidə olunmur və insan özünü yaxşı hiss edə bilər. Baş verən səpgilər sızanaq və blister kimi görünə bilər. Bu döküntülər ağrılı və ya qaşınma ola bilər. Bədənin bir çox yerində görünə bilər. Döküntülər sağalmadan əvvəl qabıqlanma da daxil olmaqla bir çox mərhələdən keçəcək.

Qızdırma, əzələ ağrıları və boğaz ağrısı adətən ilk olaraq görünür. Mpox səpgiləri üzdən başlayır və bütün bədənə yayılır, ovuclara və ayaqların altına qədər uzanır, 2-4 həftə ərzində mərhələlərlə inkişaf edir. Qabıqlanmadan əvvəl mərkəzə doğru çökür. Sonra qabıqlar tökülür.

Qeyd edək ki, Mpox xəstəsi simptomlar başlayandan səpgi tam sağalana və yeni dəri təbəqəsi əmələ gələnə qədər xəstəliyi başqalarına ötürə bilər. Bu virusun yayıldığı ərazilərdə yeni və ya səbəbi bilinməyən səpgiləri olan insanlara tibb işçisi ilə əlaqə saxlamaları tövsiyə olunur.

Meymun çiçəyi virusu əşyalar vasitəsilə ötürülə bilərmi?

Meymun çiçəyi virusu hər kəsə mpox xəstəsi tərəfindən istifadə edildikdən sonra dezinfeksiya edilməmiş əşyalar, parçalar və səthlərlə təmas yolu ilə yayıla bilər. Bura paltar, yataq dəsti, dəsmal və bütün digər şəxsi əşyalar daxildir.

Günel Məlikzadə