İlk doğulan uşaqlar bacı-qardaşlarından daha ağıllıdırlar? - ARAŞDIRMA

2007-ci ildə norveçli epidemioloqlar Petter Kristensen və Tor Brejerkedal 250 min ailə üçün IQ və doğum sırası arasında kiçik, lakin etibarlı mənfi əlaqəni göstərən bir araşdırma dərc ediblər. 

News24.az xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələrinə görə, insanın nə qədər çox bacı-qardaşı varsa, onun IQ-su bir o qədər aşağı olur. 

Bəs bu əlaqəni necə izah etmək olar? Alimlərin fikrincə, bu mövzuda 4 nəzəriyyə var.

Birinci nəzəriyyədə ailənin böyüklüyü rol oynayır. Valideynlər hər uşağa eyni miqdarda vaxt və resurslar ayırmaq istəyirlər. Ancaq birdən çox uşaq olduqda, bu vaxt və resurslar paylaşılmalıdır. İki uşaq olsa belə, ailə marağı yarıbayarı azalır. Ailə nə qədər kiçik olsa, uşağın diqqəti, vaxtı və resursları bir o qədər çox olar. Ailə böyüdükcə uşağa düşən bu məlumatlar azalır.

İkinci nəzəriyyə ilk doğulan uşaqların həyat dərslərini öyrənmək üçün daha çox imkanlara malik olduğunu göstərir.

Üçüncü nəzəriyyə birləşmə nəzəriyyəsidir. Ev mühiti intellektual mədəniyyətdirsə, uşaqlar daha ağıllı böyüyəcəklər. Uşağa böyük kimi yanaşsanız, onun yetkinliyi artar.

Dördüncü nəzəriyyə budur ki, hər bir uşaq diqqət istəyir. Bir uşaq aktyor olmaq istəsə də, digəri idmançı olmaq istəyə bilər. İlk övlad olmaq imtiyazı ondan ibarətdir ki, ən böyük uşaq rəqabət mühiti yaranmazdan əvvəl ona ən uyğun gələcək rolunu seçə bilər.

İllərdir ki, doğum sırasının zəkaya təsir etdiyi düşünülüb, lakin bunun əslində hər bir uşaq üçün mövcud olan resurslarla əlaqəli olduğu ortaya çıxıb. Nə qədər az övladınız varsa, bir o qədər çox resurslardan faydalanacaqlar. Ancaq ilk doğulan uşağın super ağıllı olacağına heç bir zəmanət yoxdur.

Məryəm İlhamqızı