Hacı Zeynalabdin Tağıyev barədə heç yerdə olmayan ŞOK FAKT - Hacının BUZ kimi ürəyi

Hacı Zeynalabdin Tağıyevin xeyriyyəçiliyi haqda çox yazılar yazılıb. Onun Şərqdə qızlar üçün ilk dünyəvi məktəb qurması, binalar tikdirməsi, neftdən gələn pulu insan kapitalına çevirərək qeyri-neft sektoruna qəribə ustalıqla pul yatırması və uğur qazanması haqda və s.


O dövrdə Bakı bazarlarında yayın 40 dərəcə istisində rahatlıqla buz tapmaq olurdu. Bu buzun qiyməti sizcə nə qədər idi? 5 girvəngəsi (Bir girvəngə 400 qr) 1 qəpik.

Sual oluna bilər ki hə nə olsun?

Adi buzdur. Bəli adi buzdur. Ancaq o dövrdə buzun əhəmiyyəti qat-qat çox idi.

Buz Bakı sakinləri üçün ölüm-qalım məsələsi idi. İlkin tibbi yardım zamanı həkimlər vəziyyətləri çox ağır olan, xüsusi ilə ürəyində problem olan xəstələrə buz yazırdılar.

Buz ürəyi xəstə olan və insult keçirmiş insanların sinəsi üstə eləcə də başına qoyulurdu. Bu zaman istidə buz durulmuş qanın laxtalanmasına kömək edir və həmin insanı ölümdən qurtarırdı. O dövrün həkimləri buzla neçə-neçə insanı ölümdən xilas edərək onların yaşamasına səbəb olub.

Bəs soyuducuların 1927-ci ABŞ-da kütləvi istehsalına başlanıldığını nəzərə alsaq XX əsrin əvvəllərində Bakının bazarlarında 2 kilosu bir qəpiyə buz tapmaq necə mümkün idi?

Cavab sadədir – Hacı Zeynalabdin Tağıyev fenomeni. Hacının Mahaçqalada buz fabriki var idi. Hacı balıq vətəgəsində yetişdirdiyi balıqları saxlamaq üçün orada buz istehsal edirdi. Buzun insanların həyatını qurtardığını bilən Hacı buzu Bakıya demək olar pulsuz çatdırırdı.

Əgər bazarda baqqal buzun 5 girvəngəsini 1 qəpiyə satırsa bu elə pulsuz deməkdir. Çünki bu bir qəpik elə baqqala çatırdı Hacıya yox.

Buzun alınması isə min bir əziyyətlə başa gəlir. Buz zavodlarında hər adam fəhlə işləmirdi. Burada ən qüvvətli şəxslər yüksək donluqla çalışırdılar.

Sonradan ABŞ prezidenti olacaq boksçu Duayt Eyzenhauer də cavanlıqda buz zavodunda yüksək əmək haqqı qarşılığında işləyib. Bütün bunların buzun maya dəyərinin neçəyə başa gəlməsi haqda təsəvvürünüz yaransın deyə yazırıq.


//BAKU.WS