-
- 15-08-2024, 23:07
- 502
Autizm niyə daha çox oğlanlarda yayılır?
ABŞ, Danimarka və İsveçdən olan beynəlxalq alimlər qrupu, autizm spektri pozğunluqlarının qızlarla müqayisədə oğlanlarda daha çox rast gəlinməsinin səbəblərini araşdırıb.
News24.az report-a istinadən xəbər verir ki, tədqiqat "JAMA Psychiatry" elmi jurnalında dərc edilib.
Autizm spektri pozğunluqlar sosial ünsiyyətdəki problemlər, təkrarlanan davranışlar və bir sıra digər idrak və duyğu pozğunluqları ilə xarakterizə olunan mürəkkəb neyro inkişaf vəziyyətidir. Autizmli bəzi insanlar musiqi, sənət və ya riyaziyyat kimi sahələrdə müstəsna qabiliyyətlərə sahib ola, bəziləri isə gündəlik həyatda əhəmiyyətli çətinliklərlə qarşılaşa bilər. Autizmin dəqiq səbəbləri bilinmir.
Alimlər İsveçdə 1985-1998-ci il təvəllüdlü milyondan çox uşağı əhatə edən geniş əhali reyestrinin məlumatlarını təhlil ediblər. Nəticələr autizmin oğlanlarda təxminən 87 %, qızlarda isə təxminən 76% olduğunu göstərib.
Cinslər arasındakı bu 11 % fərq statistik cəhətdən əhəmiyyətli hesab olunur və genetik faktorların oğlanlarda autizmin inkişafında qızlarla müqayisədə daha əhəmiyyətli rol oynadığını göstərir.
Tədqiqatçılar güman edirlər ki, bu nəticələr iki cins arasındakı pozğunluğun müxtəlif əsas səbəblərini göstərə bilər, oğlanlar genetik risk faktorlarına qarşı daha həssas ola bilər. Müəlliflərin sözlərinə görə, oğlanların autizm spektri pozğunluqları fərdi nukleotid variantları kimi əlavə genetik faktorlardan qaynaqlanır.
Alimlər qeyd ediblər ki, oğlan və qızlarda autizmin baş verməsinin müxtəlif genetik yolları bu pozğunluqların diaqnozu və müalicəsi üçün nəticələrə səbəb ola bilər.