Rus dilli təhsil DƏBDİR yoxsa EHTİYAC?
    • 19-10-2023, 15:38
    • 271

Rus dilli təhsil DƏBDİR yoxsa EHTİYAC?

Son dövlər məktəblərdə uşaqlarını rus bölməsinə qoyan valideynlərin sayı günü-gündən artır. Bəs nəyə görə rus bölməsinə maraq bu qədər artıb? Rus bölməsində təhsil almağın nə kimi üstünlükləri var?

Bu barədə təhsil eksperti Elçin Əfəndi News24.az-a açıqlama verib.

Elçin Əfəndi hesab edir ki, rus bölməsinə olan artım tendensiyasının Azərbaycan dili bölmələrinin xeyrinə olmasını istəyiriksə, ilk növbədə bu sferada tədrisin səviyyəsi yüksəldilməlidir: 

"Düzdür, indi rus dilində təhsilə dəb kimi yanaşanlar da var. Onların çoxu elə bilir ki, rus dilində oxumaqla uşaqlar öz intellektləri ilə seçiləcəklər. Ancaq bu, belə deyil. Əvvəla, indi əvvəlki intellektli müəllim nəsli azalıb. Məncə, uşaqların rus dilində təhsil almalarındansa, ingilis dilinə üstünlük vermələri daha məqsədəuyğundur. Rus dilini əlavə dil bilmək xətrinə öyrənmək olar. Amma ümumi tədrisi rus dilində almağa can atmaq düzgün deyil. Xüsusən, əgər uşaq Azərbaycanda yaşayıb, işləyəcəksə, öz dilində təhsil almalıdır. Rus dilini bilmək şagirdə əlavə imkanlar açır"

Ekspert bildirir ki, bununla belə şagird əlavə dilləri mənimsəsə, gələcəyi üçün perspektivli olar: "Rus dilində təhsilə meyli hər bir valideynin övladını layiqli mühitdə oxutdurmaq istəyi ilə əlaqəlidir. Əgər dərsliklərin keyfiyyəti düzəlməyibsə, müəllimlərin şagirdə primitiv münasibəti qalırsa, onda valideyn uşağını hansı bölməyə versin? O, elə bir mühit axtarır ki, uşağı bu cür mənfi hallarla qarşılaşmasın. Valideynlər istəmir ki, onların uşaqları keyfiyyətsiz kitablardan dərs alsın. Ruslarda həm illüstrasiya, həm də məna baxımından kitab məsələsinə daha ciddi yanaşma var. Məsələn, yaxşı yazılmayan tarix kitabını kim oxuyar? Tarix kitabı peşəkar yazılmalıdır ki, bədii ədəbiyyatdan aldığın zövqü ondan alasan. Təsadüfi insanlar, qohum-əqrəba kitab yazmamalıdır. Bu amillər tədrisin keyfiyyətinə mənfi təsir edir. Biz Azərbaycan dilinin tədrisinin keyfiyyətini yüksəltməliyik. Həmçinin rus sektorunda Azərbaycan dilinin tədrisinə fikir verməliyik. Yəni rus bölməsində oxuyan şagirdlər də Azərbaycan dilini mükəmməl bilməlidirlər. Rus bölməsinin sayının artmasını faciəyə çevirməyə ehtiyac yoxdur. Fikrimə görə, son 70 ildə rus dilinin önəmliyi olduqca yüksək idi, bu, danılmazdır. Mütəxəssislərimizin bir qismi rusca daha rahatdır, nəinki Azərbaycan dilində. Təhsil sistemimizdə rus dilinin oynadığı rol böyük idi. Əgər varlı qohumun, yaxud da qabiliyyətin yoxdursa, nəyəsə nail olmaq üçün gərək rusca səlis danışasan. Hər bir insan nə qədər cox dil bilirsə, bir o qədər də onun ucun yaxşıdır. O ki, qaldı rus dilinə, gəlin yaddan çıxartmayaq ki, dünyanin quru ərazisinin 6,1% hissəsinin insanlari bu dildə danışırlar. Bu dildə həddindən artıq informasiyalar var. Bu bizim üçün böyük bir informasiya məkanıdır və bunun nəyi pisdir ki?

Amma qeyd edim ki, rus dilini bilmək şagirdə böyük imkanlardan istifadə etməyə imkan verir, yarı boş və heç bir xarici dil bilməyən isə sadəcə hansısa yarımçıq bilgilər üçün yarayır. Ona görə də, tam vətəndaş yetişdirmək üçün rus bölməsinə, bu bölmədə təhsilə ehtiyac var”.

Ülkər Abdurahmanlı