Sovet qadınlarının əcnəbilərlə nikahı niyə qadağan edildi?

Bu gün əcnəbilərlə evlənməkdə qınalınacaq nəsə görmürük. Əsas tərəfdaşların milliyyəti deyil, sevgi və qarşılıqlı anlaşmadır. Halbuki Sovet İttifaqında belə nikahlar cəzaya, o cümlədən qadınların həbsinə səbəb ola bilərdi. Bəs bu qədər sərt reaksiyanın səbəbi nə idi? 

News24.az xəbər verir ki, səbəb İkinci Dünya Müharibəsindən sonra ölkədə yaranmış vəziyyətdən qaynaqlanırdı.

40-cı illərdə müharibə zamanı böyük əhali itkiləri səbəbindən SSRİ-də ciddi demoqrafik böhran yarandı. İqtisadiyyatı bərpa etmək üçün ölkəyə işçilər lazım idi. Buna görə də hökumət qadınları birliyə geri qaytarmaq qərarına gəldi.  1947-ci ildə əcnəbi ilə evliliyi antisovet fəaliyyət və casusluq kimi tanıyan qanun qəbul edildi. Formal olaraq bu, sovet qadınlarını xaricdə qəbul edilən ayrı-seçkilikdən qorumaq üçün edildi. Amma praktikada bu, onların xaricdə qalmasını qeyri-mümkün etdi və gələcəkdə başqa ölkəyə səyahət imkanlarını belə məhdudlaşdırdı.

Dağılmış Ailələr

Bədbəxt qanun artıq mövcud nikahların avtomatik olaraq ləğvini də nəzərdə tuturdu. Qadınlardan ərləri ilə münasibətləri kəsmək tələb olunurdu. Bu tələblərə əməl edilməməsi 3 ildən 10 ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılırdı. Vətəndaş nikahları da qadağan edildi. Hətta əcnəbilərlə romantik münasibətlər məhkəmə prosesinin predmeti ola bilərdi. Eyni zamanda, repressiv demoqrafik siyasət həyata keçirildi. SSRİ vətəndaşlarına abort etmək də qadağan edildi, bu, boşanma prosesini xeyli çətinləşdirdi.

Qanunlar Dəyişdi, Amma Həyat Dəyişmədi...

1969-cu ildə vəziyyət bir qədər dəyişdi.  SSRİ yeni ailə məcəlləsini qəbul etdi, bu məcəllədə artıq başqa ölkənin nümayəndəsi ilə nikahı qadağan edən repressiv maddələr yox idi. Ancaq bu, qadınların həyatına o qədər də təsir etmədi.

Axı sovet vətəndaşlarının xaricə getməsi demək olar ki, mümkün deyildi. Belə bir fürsət tapmaq mümkün olsaydı, əcnəbi ilə evlənmək üçün icazə almaq üçün çoxlu sayda sənəd toplamaq lazım idi. Bundan əlavə, belə münasibətlərin qeydiyyatı yalnız SSRİ-nin bütün geniş ərazisində bir neçə qeydiyyat idarələrində mümkün idi ki, bu da ciddi maneə idi.

Sevginin Qiyməti

Qanunvericilik əcnəbi ilə evlənməyin başqa bir yolunu - Sovet vətəndaşlığından imtina etməklə nəzərdə tuturdu. Bu prosedur həm də böyük miqdarda sənədləşmə və bürokratik prosedurlarla əlaqələndirildi. Lakin vətəndaşlıqdan imtina edən qadınlar ailələri ilə əlaqələrini kəsməyə məhkum idilər. Onları demək olar ki, qeyri-mümkün bir seçim gözləyirdi: ya sevgilisi ilə xaricə getmək, ya da yaxın qohumları ilə əlaqə saxlamaq.

Günel Məlikzadə