İsraildə böyüyən fay xətti: Haredim

İsrailin Qəzzaya hücumları və Livanda Hizbullahla qarşıdurmaları davam etdikcə, hökumət və cəmiyyətdən Haredi kimi tanınan ultra-ortodoks yəhudilərə orduda xidmət etməyə çağırışlar artır.

News24.az xəbər verir ki, ultra-pravoslavların hərbi xidmətdən azad edilməsi ölkədə onilliklər ərzində ən böyük müzakirələrdən biri olub.

İndiki vaxtda bu mübahisə həm siyasi, həm də sosial çatışmazlıqlar arasındakı fərqi daha aydın göstərir.

Sekulyaristlərlə ultra-pravoslav Haredi yəhudiləri arasında uzun müddətdir davam edən münaqişə hətta Baş nazir Benyamin Netanyahunun hökumətini devirə bilər.

Yaxşı, bu nə müzakirədir?

Əksəriyyəti dini səbəblərə görə hərbi xidmətdən imtina edən Haredimlər 9 milyonluq ölkədə əhalinin təxminən 13 faizini təşkil edir.

Ölkədəki Haredi yəhudilərinin əksəriyyəti Qərbi Qüdsdəki Meaşerim məhəlləsində və paytaxt Təl-Əvivin yaxınlığındakı Bney Brak şəhərində yaşayır.

İsraildə 2022-ci il noyabrın 1-də keçirilən seçkilərdə qalib gələn Likud lideri Netanyahunun koalisiya ittifaqına ultra-pravoslav Şas və Birləşmiş Tövrat Yəhudilik partiyaları ilə yanaşı, ifrat sağçı partiyalar da daxildir.

Bir çox mövzuda dünyəvi yəhudilərlə fikir ayrılığı olan və cəmiyyətin qalan hissəsi ilə inteqrasiyadan imtina edən Haredi yəhudilərinin əksəriyyəti dinlərinin tələb etdiyi kimi yaşaya bilmədiklərini əsas gətirərək orduda xidmət etməkdən imtina edirlər.

İsraildə kişilər və qadınlar üçün 3 il məcburi hərbi xidmət var. Ultra-pravoslav yəhudi olan Haredimlər 26 yaşına qədər Tövrat kurslarında (Yeşiva) təhsil alsalar, hərbi xidmətdən azad edilirlər.

İsraildəki koalisiya ortağı Haredi partiyaları “Tövrat təhsilinin əsas hüquqdur” qanunu qəbul edərək təmsil etdikləri seqmentin hərbi xidmətdən azad edilməsinə qanuni zəmanət verməyi planlaşdırırdılar.

Günel Məlikzadə